OECD tarafından geçtiğimiz günlerde yayımlanan ‘Eğitimde Yeniliğin Ölçülmesi 2023’ raporunda, ülkelerin kamusal alanlara göre ayırdığı AR-GE bütçeleri incelendi. Eğitimdeki eksiklerin giderilmesi için hazırlanan rapor, Türkiye’de AR-GE faaliyetlerine eğitim alanında tarım ve sağlık alanına ayrılandan daha fazla bütçe ayrıldığı ortaya kondu.
Rapora göre, Türkiye genel bütçesinin yüzde 2.8’ini tarım, yüzde 13,8’ini savunma, yüzde 5,9’unu eğitim, yüzde 1.8’ini sağlık, yüzde 10.2’sini endüstriyel üretim ve teknoloji alanlarındaki AR-GE çalışmalarına ayırdı. 2020 yılında OECD ülkeleri eğitimsel AR-GE’ye ülke başına ortalama 125 milyon dolar tahsis etti. Türkiye ise bu alanındaki AR-GE faaliyetlerine ortalamanın yaklaşık 3 katı fazla bütçe ayırarak eğitim AR-GE’sine en fazla harcama yapan 5’inci OECD ülkesi oldu.
Güney Kore 1 milyar 100 milyon doları aşan bütçesiyle bu alanda en üst basamakta yer aldı. Güney Kore’yi sırasıyla Almanya 554, Amerika Birleşik Devletleri 535, İtalya 527 milyon dolar harcamayla takip etti.
SAĞLIK VE TARIMDAN FAZLA, SAVUNMADAN AZ
Raporun ülkelerin kamu eğitim AR-GE bütçelerinin tarım, savunma ve sağlık AR-GE bütçeleriyle karşılaştırıldığı bölümde şu ifadeler yer aldı: “Diğer bazı araştırma alanlarıyla karşılaştırıldığında eğitim araştırmalarının göreceli boyutunu da görebiliriz.
Ortalama olarak OECD ülkeleri AR-GE için tarım alanına eğitim alanına ayırdığının 3 katı bütçe ayırıyor. Sadece Lüksemburg, İzlanda, İtalya, Portekiz ve Türkiye’de eğitime ayrılan bütçe tarıma ayrılandan daha yüksek. Savunma konusunda Amerika Birleşik Devletleri öne çıkıyor. Türkiye’de de savunma alanındaki AR-GE çalışmalarına eğitim alanından fazla kaynak ayrılıyor. Avusturya, Danimarka, Macaristan, İrlanda, İzlanda, İsrail, İtalya, Letonya, Lüksemburg, Portekiz ve İspanya’dan oluşan 11 OECD ülkesinde ise kamu eğitim AR-GE bütçeleri savunma AR-GE bütçelerinden daha büyük. OECD ülkeleri geneline bakıldığında savunmaya eğitim araştırmalarına göre ortalama 2,3 kat daha fazla kaynak ayrıldığı görülüyor.
SAĞLIK EĞİTİMDEN 5 KAT FAZLA
Yine OECD ülkeleri ortalamalarına göre sağlık araştırmaları eğitimden önemli ölçüde daha fazla kamu finansmanı alıyor. OECD ülkeleri ortalama olarak sağlık araştırmalarına eğitime ayırdıkları kaynağın 5 katını ayırıyor. ABD, Avustralya ve Fransa sağlık alanındaki kamu AR-GE’sine, eğitime ayırdıkları fonun sırasıyla 83, 69 ve 50 katı kadar fon ayırıyor. OECD ülkeleri arasında yalnızca İzlanda ve Türkiye eğitime sağlıktan daha fazla AR-GE fonu ayırıyor.”
